Mahfi Eğilmez: Faiz Giderlerinin Gerçek Yüzü
Uzun süredir faiz giderlerinin devlet bütçesinde ve nakit dengesinde büyük bir yer kapladığı bilinmektedir. Genellikle faiz giderlerinin azaltılmasının, sorunların önemli ölçüde çözülebileceği düşünülmekte ve bu görüş genellikle doğru kabul edilmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TÜİK verilerinden yararlanarak hazırladığım aşağıdaki tablo, 2005 yılından bu yana devletin toplam nakit giderlerini, faiz dışı giderler ve faiz giderlerinin paylarını milyar TL cinsinden göstermektedir.
Tablodaki verilere göre, devletin toplam nakit giderleri 20 yılda 76 kat artarken, faiz dışı giderler 100 kat, faiz giderleri ise 25 kat artmıştır. Bu durumda, faiz dışı giderlerin toplam giderleri daha fazla artırdığı açıktır. Grafik ise bu durumu daha net bir şekilde gözler önüne sermektedir:
Görünen o ki, faiz dışı giderlerdeki artış, faiz giderlerinin artmasında önemli bir etkendir. Ayrıca, faiz giderlerinin artmasının bir diğer nedeni de yüksek enflasyondur. Yüksek enflasyon, faiz oranlarını yüksek tutar ve bu da faiz giderlerini arttırır.
Faiz giderlerini azaltmamız gerektiği konusunda hemfikiriz ancak grafikten de anlaşıldığı üzere, faiz giderlerinin toplam giderlere oranı, faiz dışı giderlere göre oldukça düşüktür. Yine de toplumun çoğu, sorunların temelinde faiz giderlerinin yattığına inanmaktadır. Bu algı, siyasetçilerin açıklamalarından kaynaklanmaktadır ve toplum, faiz giderlerine odaklanarak diğer kamu harcamalarındaki aşırılıkları göz ardı etmektedir.
Bu nedenle, faiz karşıtlığının kamu harcamalarındaki israfa yol açabileceği ve asıl sorunun faiz yerine diğer harcamalarda olduğu gerçeğinin göz ardı edildiği anlaşılmalıdır.
*Bu yazı, Mahfi Eğilmez’in blogundan değiştirilmeden alınmıştır.